Slim ontharden? Dat doe je met een goed gekozen verharding. Zoals groene inritten met een slimme combinatie van ‘gewone’ en waterpasserende klinkers. In de Oostkampse woonwijk Kroonhove kreeg het water zo 5000 m² extra ruimte om rustig in de bodem te sijpelen. Een verhaal van een aantal kleine ingrepen voor een groot resultaat, goed voor een Waterproof-label van de Vlaamse Milieumaatschappij.
Kroonhove ligt aan de rand van Oostkamp, in een lagergelegen gebied met hoge waterstand. De wijk ontstond voor de werknemers van de Siemensfabriek. Het is een klassieke Vlaamse verkaveling uit de jaren ’60. Een betonnen straat met brede voetpaden, geflankeerd door ruime vrijstaande huizen met elk hun eigen inrit. In het midden van de wijk vind je een grote groenzone. Die kan niet verhinderen dat de bewoners bij hevige regenval vaak met wateroverlast te kampen krijgen.
Tijd voor een frisse wind dus. Met veiliger verkeer, meer ruimte voor groen en makkelijker onderhoud, ook zonder pesticiden. En tijd voor een andere visie op water. Met meer ruimte voor waterinfiltratie en een goede buffering zodat de overlast beperkt is tijdens een flinke regenbui. Dat allemaal binnen een bescheiden budget en met inbreng van de bewoners. Want hun wijk verandert tenslotte. Daarom trokken gemeentemedewerkers samen met een 30-tal bewoners door Kroonhove om de belangrijkste bezorgdheden te capteren. De plannen werden aangepast en bij een tweede wandeling aan de bewoners toegelicht.
Hoe ontmoedig je doorgaand verkeer? Door minder beton te gebruiken. Letterlijk. Enkel nog een karrenspoor. Dat blijft comfortabel voor fietsers, voetgangers en is voldoende stevig voor auto’s en de wekelijkse vuilniswagen. Tussen de sporen bevinden zich klassieke grasbetontegels, aan de buitenkanten ligt grindgazon voor kruisend verkeer. Dit alles aangevuld met parkeervakken in grasbetontegels. Met welke Ebema-producten? Grijze Grasslines Small 25 cm x 25 cm en grijze Seamstones 25 cm x 12,5 cm, afgewerkt met boordstenen en kantstroken. Zo krijgen groen en water meer ruimte om te groeien en te infiltreren. Het wordt een groenzone waar je ook over kunt rijden. Zo’n herinrichting is een esthetisch alternatief voor de klassieke kruispunt‘knip’ of andere verkeersremmende ingrepen.
Is ontharden altijd drastisch? Niet per se. Wat als je het aantal voetpaden halveert? Met aan één zijde van de weg alle ruimte om comfortabel te wandelen op een breed voetbad, zonder storende verkeersborden of verlichtingspalen. Kortom: een veilige ruimte voor wandelaars, fietsers en spelende kinderen. En aan de andere kant van de weg een groene berm waar gras, bomen en water alle ruimte krijgen. Dit is een relatief eenvoudige ingreep met een mooi resultaat.
Maar wat met de inritten langs zo’n groene berm? Die kan je ook vergroenen. Mét oog voor comfort en stabiliteit. De gemeente Oostkamp stelde eerst grasbetontegels voor. Maar dat maakte de bewoners bezorgd: kunnen we nog comfortabel over onze oprit wandelen? De oplossing: een handig verhard middendeel met Seamstones 25 cm x 12,5 cm, aan beide kanten aangevuld met waterpasserende tegels met brede voeg. Deze grijze Grasslines Small haken perfect in elkaar met de Seamstones dankzij de afstandsvlakken en afstandshouders. Deze combinatie zorgt voor een visueel zachte overgang tussen inrit en berm. Want in de brede voegen groeit gras en kan tegelijkertijd water infiltreren. Zo wordt het oppervlak aan waterinfiltratie groter, maar behoud je een praktische toegang tot het huis.
Een raingarden of bioswale is een slimme partner in waterinfiltratie en biodiversiteit. En ook een mooie. Want dit dieper aangelegd plantvak vangt regenwater op en zorgt voor prachtige bloemen. In het tuintje staan planten die aangepast zijn aan wisselende waterstanden. De wortels nemen een deel van het water op en zuiveren het. Het overige water infiltreert via de grovere granulaten onder de tuinaarde naar de diepere bodemlagen en vult zo het grondwater aan. Deze regentuinen zien er elk seizoen anders uit. In het voorjaar bloeien ze uitbundig en trekken ze bijen en vlinders aan. Meteen ook positief voor de biodiversiteit.
De Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten koos dit project als voorbeeld voor hun Klimaatdag 2022. Want Kroonhove kreeg er in één klap 5000 m² infiltratie-oppervlakte bij. Meer ruimte voor groen en water dus. En goed voor een Waterproof-label van de Vlaamse Milieumaatschappij. Dit label erkent vernieuwende groenprojecten op het vlak van pesticidevrij onderhoud of duurzaam waterbeheer. Deze aanpak geldt nu voor elke renovatie en nieuwe woonontwikkeling in Oostkamp. Wat kunnen we hieruit leren?
