Nieuwe ‘oude’ tegels voor dakterrassen van het iconische Royale Belge

Landmark aan de Brusselse rand

Langs de Vorstlaan in Watermaal-Bosvoorde springt het vroegere hoofdkantoor van de Belgische verzekeraar Royale Belge meteen in het oog. Het functionalistische gebouw van het Frans-Belgische architectenduo Pierre Dufau en René Stapels valt op door zijn kruisvormige ontwerp, gevel in cortenstaal en bronskleurige ramen. Het is een toonbeeld van luxueuze bedrijfsarchitectuur uit het begin van de jaren zeventig. Bij het gebouw hoort een royaal park van acht hectare dat grenst aan het Zoniënwoud. Na enkele jaren leegstand renoveerden CORES Development, Urbicoon, Foresite en Ape het tot een multifunctionele locatie voor werk en ontspanning. Meer over het project en de site.

Ambitieus project mét respect voor het verleden

“Het gebouw en de tuin zijn sinds 2019 beschermd erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest”, vertelt Karel Lindemans, senior architect bij DDS+. “Daardoor blijven de identiteit en de typerende uitstraling behouden. De vier grote dakterrassen en de balkons op de hogere verdiepingen krijgen opnieuw hun frisrode kleur dankzij maatwerktegels van Ebema_LivingCity. De grote gebronzeerde ramen van het originele ontwerp geven de hotelgasten en kantoormedewerkers een prachtig zicht op het park. Glasbedrijf AGC ontwikkelde hiervoor nieuw glas, gebronzeerd vanbuiten maar mooi doorzichtig vanbinnen. Ook de inkomhal blijft imponeren met haar statige marmeren zuilen en plafondhoge kunstwerk van zo’n 800 vierkante meter.”

Nieuwe ‘oude’ tegels

De dakterrassen en de balkons zijn samen goed voor 5405 vierkante meter tegels. “De originele rode tegels waren na een halve eeuw natuurlijk flink verkleurd en verweerd”, gaat Karel Lindemans verder. “Hergebruiken ging niet meer, vandaar de initiële denkpiste om ze te vervangen door nieuwe exemplaren van dezelfde tegel. Maar ondertussen is hun productie in Europa stopgezet. Bovendien zijn de originele tegels erg zwaar, tot 300 kilogram per stuk. En duur. Daarom zochten we vervolgens een budgettair haalbaar alternatief dat zoveel mogelijk lijkt op de originele vloer. Maar dat tegelijk werkbaarder en lichter is, zodat we ook beter kunnen isoleren. Want hoogrendements-isolatie kan niet zoveel gewicht dragen. Samen met het CustomConcrete-team van Ebema vonden we de juiste oplossing.”

Kleuren en texturen kiezen in het CreativeLab

“We starten het liefst met een goed gesprek in ons CreativeLab”, vertelt Frank Gendera, concrete engineer bij Ebema. “We luisteren, tonen stalen en wandelen langs onze granulatenmuur. Samen met architect Karel Lindemans legden we onze stalen en granulaten langs de oude tegels om de kleur en structuur zo goed mogelijk te benaderen. Met die resultaten maakten we verschillende nieuwe stalen op maat. Hij koos de effen rode kleur op basis van rode graniet en rode porfier met hier en daar een wit puntje kwarts. We gaven het de toepasselijke naam Royal Red/596. Neemt de klant de tijd om samen met ons na te denken in het Ebema_CreativeLab? Dan vindt meer dan 70% van hen de juiste oplossing in beton. Dat is een hele efficiënte en fijne manier van werken”, glimlacht Frank Gendera.

De juiste oppervlaktestructuur

“De typerende grove, uitgewassen structuur krijgen we door een gewassen deklaag. We persen de tegel en behandelen het oppervlak vervolgens met water onder hoge druk. Zo halen we het bovenste laagje weg en krijgt de tegel een iets grovere textuur en worden het rode graniet, rode porfier en witte kwarts zichtbaar. Tegenwoordig zijn vloertegels minder grof afgewerkt dan vijftig jaar geleden. De oppervlaktestructuur en de korrel zijn kleiner en fijner. De terrassen en balkons krijgen dus een eigentijdse afwerking, maar ademen nog altijd het ontwerp van de architecten Dufau en Stapels.”

Lijnenspel

“De terrassen vallen op door hun rode kleur, maar ook door het bijzondere legpatroon met twee verschillende tegelformaten. Een van die twee formaten konden we niet in één geheel produceren. Maar wel opnieuw creëren door drie kleinere tegels zonder voeg tegen elkaar te plaatsen. Met daarrond wél een duidelijke voeg. Die nieuwe tegels hebben dus geen afstandsvlakken en worden koud tegen elkaar geplaatst. Dat geeft hetzelfde voegenbeeld als voorheen en is esthetisch belangrijk omdat de voegen aansluiten bij het raster van de ramen. Alle tegels steunen op dragers met uitvulrubbers. Zo ligt alles waterpas zonder extra funderingsgewicht. Ploegen van twee personen leggen ze met een handklem aan een tempo van 50 vierkante meter per dag per ploeg. Het is een erg precies werkje. De architect controleerde onder andere of de 10 millimeter brede voeg mooi recht lag. Gelukkig wel”, lacht Frank Gendera.

Over Royale Belge

In de jaren zestig werd het Royale Belge-hoofdkantoor in het centrum van Brussel te klein. Daarom bouwde de Belgische verzekeraar een nieuw kantorencomplex aan de rand van de stad. De architecten René Stapels en Pierre Dufau haalden hun inspiratie bij de John Deere World Headquarters in de Amerikaanse staat Illinois. Royale Belge wilde een statement maken met een modern gebouw in een prachtig park. En met een minimalistisch interieur van ruw beton en strakke lijnen. De inkomhal schittert in eenvoud door de wand van 800 vierkante meter bewerkt messing rondom het auditorium. Een werk van de Franse kunstenaar Pierre Sabatier. Het gebouw moest ook één zijn met de groene omgeving. De kruisvormige opstelling geeft zoveel mogelijk kantoren uitzicht op het grote park. De royale terrassen bieden ontspanning in de buitenlucht. Het geraamte bestaat uit 2566 ton staal, meer dan de Eiffeltoren. En telt 14.000 vierkante meter glas; meer bepaald gebronzeerd glas, meteen ook een primeur. Indrukwekkende feiten en cijfers die horen bij een prestigieus project. Dit iconische gebouw is gemaakt om een onvergetelijke indruk na te laten. En zal dat nog jaren doen.

Maatwerk voor renovatieprojecten

Maatwerk in beton is er niet alleen voor nieuwbouw, maar ook voor renovatie. Beschermd erfgoed of niet. Tegels in een opvallende kleur voor een bijzonder dakterras? Betonplaten die de industriële sfeer van een voormalige fabriek versterken? Een historisch schoolgebouw met een bijpassende eigentijdse speelplaats? Een mooi afgewerkte parking met slim regenwaterbeheer? Er zijn heel veel mogelijkheden. We ontvangen je graag in ons Ebema_CreativeLab voor een vrijblijvend gesprek.

Lees meer over de mogelijkheden van maatwerk in beton!